Yıldızlı restoranlar, ünlü şefler ve enfes lezzetler… Fransız mutfak kültürü, sunumu ve tadıyla zengin bir mirasa sahip. UNESCO, 2010 yılında Fransız yemek geleneğini “İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi”ne dahil etmiştir. Fırından yeni çıkan baget ekmek, çıtır çıtır kruvasan ve tadı damaklarda kalan Fransız yemekleri… Gurme bir deneyim arayanlar için Fransa, harika bir durak.
Yemek kültürü, toplumsal değerleri yansıttığı için burada dikkat edilmesi gereken bazı noktalar var. Biz de senin için Fransız yeme içme kültürünü tüm yönleriyle inceledik. Kahvaltıdan akşam yemeğine, hatta sipariş verme şeklinden pek çok konuyu ele alacağız. Bilgi dolu bu keşife hazır ol! Lezzet, kültür ve daha fazlasını keşfetmek için sadece uygun fiyatlı Fransa uçak bileti alman yeterli!
https://web.flypgs.com/search-widget" width="800px" height="335px" frameborder="0
Şimdi, Fransa’nın lezzetlerine nasıl ulaşabileceğine odaklanalım.
Gezgin Gurmelerin Soruları: Fransa’da Ne Zaman, Nerede Ne Yiyelim?
Fransızlar, rastgele yemek yemeyi, örneğin hızlı bir sandviç gibi tercih etmezler ve atıştırmalıkları sık tüketmezler. Ne kadar basit olursa olsun, yemek zamanı geldiğinde masalarını kurar ve oturup yemeğin keyfini çıkarırlar.
Fransa’da keyifli bir yemek deneyimi için bilmen gereken bazı kurallar ve ritüeller var. İlk olarak yemek saatlerine bakalım, ardından nerede neler yiyebileceğine değinelim.
Fransa’da Yemek Saatleri: Hangi Öğünler Ne Zaman Yenir?
Fransızlar, İtalyanlar kadar çok öğün tüketmiyor. Genellikle sabah kahvaltısı, öğle ve akşam olmak üzere üç öğünde yemek yerler.
Kahvaltılar (le petit-déjeuner) genellikle 06.00-08.00 arasında yapılır ancak 11.30’a kadar kahvaltı bulmak mümkündür. Fransızlar, İtalya’da olduğu gibi ayaküstü kahvaltı yapmayı tercih etmezler; daha ziyade oturarak yemek yemeyi tercih ederler.
Öğle yemeği (pour déjeuner), Fransa’da günün en önemli öğünüdür. Restoranlarda öğle yemeği saat 12.00-14.00 arasında servis edilmektedir.
Ayrıca, “le goûter” yani ara öğünleri de vardır, ancak bu genellikle çocuklar için bir atıştırmalık zamanıdır ve genellikle saat 16.00 civarında tatlılar ile birlikte alınır.
Akşam yemeği (le dîner) ise saat 19.00’dan itibaren başlar ve çoğu restoran akşam 21.00’e kadar hizmet vermektedir.
Fransızca | Türkçe | Zaman |
Le petit-déjeuner | Kahvaltı | Saat 11.30’dan önce |
Pour déjeuner | Öğle yemeği | 12.00-14.00 |
Le dîner | Akşam yemeği | 19.00-22.00 |
Fransa’da yemek yemeye ne zaman çıkılacağı konusunda bu tablo yardımcı olur. Şimdi, “Nerede yiyeceğiz?” sorusuna geçelim.
Fransa’da Nerede Ne Yenir: Brasserie, Bistro ve Salon de thé
Fransa’da yemek duraklarını görünce “Burası neresi ve ne sunuyor?” diye düşünebilirsin. Bu yerlerin farklı isimleri vardır ve her biri kendine özgü özellikler taşır. Gel, bunları inceleyelim.
Bistro
Bistronun ünvanı, kıyafet kuralı olmayan ve yerel lezzetlerin yer aldığı yeme içme mekanlarıdır. Efsaneye göre, bistro kelimesi Rusça “bystryy” (hızlı) kelimesinden türetilmiştir. Napolyon Çağı’ndaki işgal sırasında Rus askerleri hızlıca yemek istediklerinde “Bystryy!” diye seslenmişler, bu sözcük zamanla bistroya dönüşmüştür. Bugün Türkiye’de de pek çok bistro bulunmaktadır. Fransa’daki bistrolarda öğle saatlerinde Fransız mutfağına ait yemekler ve günlük menüler sunulmaktadır. Güzel bir mahalli atmosferde dinlenmek için tercih edilebilir.
Restoran ve bistrolarda öğle ve akşam yemekleri belirli saatlerde sunulmaktadır. Genel olarak öğle yemeği için 12.00 – 15:00, akşam yemeği için ise 19:30 – 00.00 arasında servis yapıldığını söyleyebiliriz. Unutma ki Pazar günleri tüm bistrolar kapalıdır. Önerilen bistrolar arasında Le Reminet, Chez Janou ve L’Atelier d’Antan yer alıyor.
Brasserie
Brasserie, bistrodan daha büyük, kaliteli hizmet sunan ve masaların örtülü olduğu mekanlardır. Anlamı “bira fabrikası”dır. Farklı içeceklerin yanı sıra Fransız mutfağının şarküteri ürünleri, biftek tartarı, boeuf bourguignon, konfit de canard gibi et yemekleri ile soğan çorbası gibi lezzetler de sunulmaktadır. Brasserilerin bistrolara göre daha pahalı olduğunu belirtelim. Vaudeville ve La Coupole, popüler brasserie örnekleri arasında yer alır.
Salon de thé
Salon de thé, çay ve kahve ile kekler ve hamur işlerine odaklanan kafelerdir. Genellikle sabah saatlerinden itibaren açık olan bu mekânlar, hafif öğle yemekleri ve atıştırmalıklar da sunabilir. Popüler salonlar arasında Ladurée, Carette, Angelinas ve Mariage Freres yer alıyor. Çoğunlukla 08.30-19.30 arasında açık bulabilirsin.
Fransız Restoranında Ne Sipariş Verilir: Fransa’da Hangi Sırada Ne Yenir?
Fransızlar sabahları sütlü kahve (café au lait) seçseler de gün içinde genellikle espresso tercih ederler. Ayrıca, “café allongé” kelimesi Americano için kullanılır. “Un café serré” ise ristretto, yani daha güçlü bir espresso anlamına gelir.
Fransa’da bir restoranda yemek siparişi verirken dikkat etmen gereken bazı noktalar vardır. Öncelikle mekâna girdiğinde “bonjour” veya “bonsoir” demelisin. Selam vermek ve istekte bulunmak onlara son derece önemlidir. Garson menüyü getirdiğinde nazikçe teşekkür etmek de büyük bir davranıştır. Menüyü inceledikten sonra siparişini verirken Fransızca terimlere başvurabilirsin; bu, daha samimi bir iletişim kurmak için hoş bir yoldur.
Siparişi verirken, öğle yemeğinde ağır yemekler yerine hafif seçenekler tercih etmelisin. Akşam yemekleri genelde daha çeşitli ve ağır seçenekler sunar.
Restoranda görebileceğin tabak çeşitlerini aşağıda inceleyelim:
Un apéritif / Apéro: Yemek öncesi içki
Un amuse-bouche/Amuse-gueule: Tek veya iki ısırık atıştırmalık
Une entrée: Başlangıç yemeği
Le plat principal: Ana yemek
La salade: Yeşil salata
Le fromage: Peynir
Le dessert: Tatlı
Le café: Kahve (tatlıdan sonra servis edilir)
Un digestif: Yemek sonrası içki
Sadece tabak sıralamasıyla kalmaz, menü türleri de restoranlara göre farklılık gösterir. Menü türlerini şu şekilde sıralayabiliriz:
Le menu dégustation: Çeşitli yemeklerden oluşan tadım menüsü. “Déguster” tatmak anlamına gelir.
Le menu enfant: Küçük porsiyonlar içerir. Bazen çocuklara özel yemekler sunar.
Le menu gastronomique: Aperitif ile başlar, sıralı bir şekilde çeşitli yemekler sunar.
Le menu végétarien: Vejetaryen menüsü.
La carte des boissons: İçecek menüsü.
“Fransa’da yemek sipariş vermenin yolları nelerdir?” diye merak ediyorsan, başlangıç + ana yemek + tatlı şeklinde bir sipariş verebilirsin. Bu tür bir sipariş, fazlasıyla kabul görecektir, buna güvenebilirsin.
Fransız Yemek Kuralları: Fransa’da Yemek Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Fransızlar yemek kurallarına büyük önem verirler. Fransız şeflerin de hassas oldukları noktalar mevcuttur. Kültürlerine saygı göstermek ve lezzetli yemeklerin tadını çıkarmak için dikkatli olmalıyız.
- Fransız aşçılar, etlerin “bien cuit” (iyi pişmiş) şekilde hazırlanmasından hoşlanmaz. Genellikle “à point” (orta pişmiş) tercih edilir ya da sadece tavuk siparişi verebilirsin.
- Fransa’da ekmek masaya konur. Tabağındaki bir parçayı ekmek ile dengelemeyi garip karşılarlar, bu yüzden ekmeğini tabağa koymamalısın.
- Akşam yemeğinde gazlı içecekler veya kahve gibi sıcak içecekler tüketmen kötü bakışlarla karşılaşmana neden olabilir.
- Sipariş sırasında peynir, salatadan sonra ve tatlıdan önce gelir. Ayrıca, peyniri doğru şekilde kesmek önemlidir; garsondan peyniri kesmesini isteyebilirsin.
- Marulu kesmek, aşçının anladığı bir hakarettir. Yapılması gereken en iyi şey, marul yapraklarını katlayıp doğrudan ağza atmak.
Bu kıymetli bilgiler ile yazımızı sonlandırıyoruz. Eğer okumaya devam etmek istersen “İtalyan Yeme İçme Kültürü 101: Kavramlar ve Kurallar” başlıklı yazımıza göz atabilirsin.