Hazır mısınız? Şimdi zamanda yolculuğa çıkıyoruz! Ancak bu, sıradan bir yolculuk değil. Bizleri bekleyen duraklar, insanlığın binlerce yıldır yaşamaya devam ettiği, tarih kitaplarının sayfalarından çıkıp günümüze kadar ulaşan şehirler! Evet, insanların binlerce yıldır yaşamaya devam ettiği en eski şehirlerden bazıları, tarih sahnesinde karşımıza çıkıyor. Bu şehirler, uygarlıkların doğuşuna tanıklık etmiş, imparatorlukları ağırlamış ve hâlâ ayakta! Bir şehir düşünün ki, sokaklarında yürürken taş duvarlar binlerce yıl öncesinin hikâyelerini fısıldıyor, eski pazarlardan yükselen baharat kokuları geçmişin yankılarını taşıyor. Şimdi, tarihin tozlu sayfalarını bir kenara bırakın ve bu efsanevi şehirlerin günümüze nasıl ulaştığını keşfetmeye hazır olun! Eriha’dan Atina’ya, Şam’dan Gaziantep’e kadar uzanan bu büyüleyici yolculukta, geçmiş ve günümüz iç içe geçiyor. İşte insanların yaşamaya devam ettiği en eski şehirler…
1. Eriha, Filistin
Şimdi sıkı durun! Burası sadece eski değil, kelimenin tam anlamıyla tarihin başlangıç noktalarından biri! Eriha, tam 11.000 yıllık geçmişiyle, dünyanın en eski yerleşim yeri olarak kabul ediliyor.
Ürdün Vadisi’nin sıcak topraklarında yükselen bu şehir, 23 farklı medeniyetin üst üste inşa ettiği tarihi katmanlarla dolu! Düşünün, bu topraklarda binlerce yıl boyunca pek çok insan yaşamış, savaşlar yaşanmış, imparatorluklar kurulup yıkılmış.
Arkeologlar MÖ 9000’lere tarihlenen taş duvarlar ve kuleler keşfettiklerinde, buranın sadece basit bir köy değil, organize bir toplum olduğunu anladılar. O dönemde bile burada gelişmiş bir şehirleşme mevcut! Günümüzde ise Eriha, 20.000 nüfuslu sakin bir kasaba olarak hayatına devam ediyor. Ancak o taş sokaklarda yürürken, geçmişin izlerini hissetmemek imkânsız!
2. Şam, Suriye
Asya ve Afrika’nın birleştiği noktada, 5000 yıldan fazla süredir kesintisiz bir yerleşim yeri, karşınızda Şam! Tarih boyunca Helenistik, Roma, Bizans ve İslam İmparatorluklarının da etkisi altında kalan bu şehir, adeta medeniyetlerin buluşma noktası. Ticaret yollarının kalbi, farklı kültürlerin etkileşim alanı ve birçok efsanenin doğduğu yer!
Buraya gelip de Şam Ulu Camii’ni görmemek olmaz! M.S. 8. yüzyıldan kalma bu devasa cami, kentin muazzam tarihinin önemli belgelere eşlik ediyor. Bugün Şam, yaklaşık 2,6 milyon insana ev sahipliği yapan dinamik bir şehir olarak varlığını sürdürüyor. Zaman değişiyor ama Şam, hala aynı büyüsüyle insanları kendine çekiyor!
3. Biblos, Lübnan
Eğer bugün okuma yazma biliyorsanız, bunu bir bakıma Biblos şehrine borçlusunuz! MÖ 5000 civarında küçük bir balıkçı köyü olarak kurulan Biblos, zamanla MÖ 3000’lerde büyük bir liman kentine dönüşmüştür. Fenikelilerin burada geliştirdiği Fenike alfabesi, günümüzde kullandığımız Latin alfabesinin atası kabul ediliyor!
Antik Mısır’dan Roma İmparatorluğu’na, Osmanlı’dan modern çağlara kadar pek çok medeniyetin iz bıraktığı Biblos, günümüzde 100.000 nüfuslu küçük ama tarihi açıdan dev bir yerleşim yeri. Eğer tarihe ilginiz varsa, buraya uğramadan olmaz!
İlginizi çekebilir:
Gizemlerle Dolu Şehirler: Uzun Yıllar Sonra Gün Yüzüne Çıkarılan Kayıp Kentler
4. Halep, Suriye
Şimdi rotamızı Orta Doğu’nun en eski ve en görkemli şehirlerinden biri olan Halep’e çeviriyoruz! Tarihi geçmişi MÖ 3000’lere kadar uzanan bu şehir, İpek Yolu’nun en önemli duraklarından biri olarak tarihte büyük bir rol oynadı.
Hititlerden Perslere, Babillilerden Osmanlılara kadar birçok uygarlık buraya hükmetti. Halep’in tam ortasında yükselen Halep Kalesi, adeta bu şehrin zamana meydan okuyan simgesi! Ne yazık ki Halep, modern çağın savaşlarına da tanıklık etti ve büyük hasar gördü. Ancak tüm yaşananlara rağmen, hâlâ Suriye’nin kültürel mirasının en önemli parçalarından biri olarak ayakta kalmayı sürdürüyor.
5. Susa, İran
MÖ 4200 civarında temelleri atılan Susa, Elam, Pers ve Pars imparatorluklarının başkenti olmuş ve binlerce yıl boyunca büyük bir medeniyetin merkezi olmayı sürdürmüştür!
Burada bulunan Ahameniş saraylarının kalıntıları, Susa’nın bir zamanlar ne kadar güçlü bir şehir olduğunu gözler önüne seriyor. Hatta, İncil’de de adı geçen bu antik kent, sadece tarihi değil, aynı zamanda dini açıdan da büyük bir öneme sahip. Bugün antik Susa’nın bulunduğu bölge Şuş olarak biliniyor ve İran’ın en önemli tarihi mekanlarından biri olmaya devam ediyor.
6. Feyyum, Mısır
Mısır’ın en eski yerleşim yerlerinden biri olan Feyyum, geçmişi günümüzden tam 6000 yıl öncesine uzanıyor! Antik Mısırlılar buraya “Shedet” derdi, Yunanlılar ise daha havalı bir isim bulmuş: “Crocodilopolis”! Evet, bildiğimiz “Timsahlar Şehri”! Bunun nedeni de, burada kutsal kabul edilen Sobek adlı timsah tanrısına tapınım yapılmasıdır.
Peki, burada sadece timsahlar mı? Tabii ki hayır! Feyyum, Antik Mısır döneminde tarımın ve ticaretin merkezi olmuştur. Orta Krallık ve Roma dönemlerinde de gelişmeye devam etmiş. Günümüzde ise yaklaşık 433.000 kişilik nüfusuyla hâlâ Mısır’ın önemli kültürel merkezlerinden biri. Eğer tarihe meraklıysanız, buradaki antik kalıntılar sizi zamanda yolculuğa çıkaracaktır!
İlginizi çekebilir:
Keşfedildikleri Dönemde Büyük Bir Heyecan Uyandıran Antik Mısır’ın 5 Kayıp Şehri
7. Atina, Yunanistan
Artık insanların binlerce yıldır yaşamaya devam ettiği en eski şehirler listesine devam ediyoruz. Yunanistan’ın başkenti Atina, tarih sahnesine MÖ 3000’lerde çıkmış ve Miken Uygarlığı döneminde tam bir güç merkezi olmuştur. Ama asıl bomba MÖ 5. yüzyılda patlıyor: Demokrasi burada doğuyor! Felsefe? Sanat? Bilim? Sokrates, Platon, Aristoteles gibi dehaların yetiştiği, dünyanın en önemli tapınaklarından biri olan Parthenon’un bulunduğu bu yer. Akropolis’in taşları, binlerce yılın hikâyesini saklıyor! Bugün Atina, 3 milyonu aşkın nüfusuyla hâlâ Yunanistan’ın kültürel ve tarihi başkenti. Bir gün yolunuz düşerse, mitolojik tanrıların ayak bastığı bu topraklarda yürümek gerçekten büyüleyici olacak!
8. Filibe, Bulgaristan
Bugünkü Bulgaristan sınırları içinde yer alan Filibe (Plovdiv), Avrupa’nın en eski şehirlerinden biridir. Şehrin tarihi MÖ 4000’lere kadar uzanıyor. Evet, doğru okudunuz!
Filibe, Roma döneminde sanatın, ticaretin ve eğlencenin merkezi haline gelmiştir. Buradaki antik tiyatro ve stadyum, dönemin ihtişamını gözler önüne seriyor. Şehrin sokaklarında yürüdüğünüzde Roma, Bizans, Osmanlı ve modern Avrupa mimarisinin bir arada olduğunu görebilirsiniz. Şu anda Filibe, Bulgaristan’ın ikinci büyük şehri ve kültürel başkenti olarak anılmaktadır. Her yıl düzenlenen sanat festivalleri ile tam bir kültür mozaiği sunmaktadır!
9. Beyrut, Lübnan
Beyrut, öyle sıradan bir şehir değil! MÖ 3000’den beri ayakta duruyor, tarihi savaşlarla, depremlerle, istilalarla ve yeniden doğuşlarla dolu. Antik Mısır yazıtlarında adı geçen bu şehir, Roma döneminde büyük bir koloniydi ve o dönemden kalma harabeler hâlâ sokaklarında saklı. Ancak Beyrut’un gerçek gücü, her zaman yeniden doğabilme yeteneği olmuştur. Defalarca yıkıldı ama her seferinde küllerinden doğmayı başardı. Bugün, yaklaşık 2,4 milyon nüfusuyla Orta Doğu’nun en dinamik şehirlerinden biri. Modern kafeleri, sanat galerileri ve tarihi sokaklarıyla, hem geçmişin hem de bugünün şehri olarak varlığını sürdürüyor.
10. Gaziantep, Türkiye
İnsanların binlerce yıldır yaşamaya devam ettiği en eski şehirler listemizin sonuna geldik. Ve geldik, tarih kokan bir diğer şehre, hem de kendisi ülkemizde yer alıyor: Gaziantep! Burası sadece lezzetleriyle değil, aynı zamanda MÖ 3650’lere dayanan tarihiyle de öne çıkıyor! Gaziantep, Hititler, Romalılar, Bizanslılar ve Osmanlılar gibi birçok büyük medeniyete ev sahipliği yapmış. Hâlâ ayakta olan antik kalıntılar, mozaikler ve tarihi çarşılar buranın zengin geçmişini ortaya koyuyor.
Ama kabul edelim, Gaziantep denince aklımıza ilk gelen şey baklava! Fıstığın anavatanı olan bu şehir, UNESCO tarafından tescillenmiş mutfak kültürüyle dünya çapında ünlüdür. Bugün, 2 milyonu aşan nüfusuyla hâlâ hem tarihi hem de kültürel mirasını yaşatmaya devam eden bir yer.
Kaynak: 1
