Afrika, doğal güzellikleri ve kültürel zenginliklerinin yanı sıra, etkileyici mimari yapılarıyla da göz kamaştırıyor. Kökleri binlerce yıl öncesine uzanan antik piramitlerden modern gökdelenlere, devasa dini yapılarından çağdaş sanat müzelerine kadar, kıtanın dört bir yanında ilham verici eserler mevcut. Geleneksel inşaat teknikleriyle yapılan camiler, tarihi olayların tanığı olmuş anıtlar ve yenilikçi tasarımlarla dolu yapılar, Afrika’nın mimari zenginliğini sergiliyor. Bu yazımızda, Afrika’nın en etkileyici dokuz mimari harikasını keşfedecek, onların hikâyelerini ve benzersiz özelliklerini inceleyeceğiz. Hazırsanız, bu büyüleyici yolculuğa başlayalım! İşte Afrika kıtasındaki mimari harikalar!
1. Djenné Ulu Camii
Mali’nin merkezinde, Afrika’nın en etkileyici yapılarından biri yükseliyor: Djenné Ulu Camii! Sadece bir ibadethane değil, aynı zamanda gerçek bir sanat eseri ve tarihi bir miras.
13. yüzyılda inşa edildiği öne sürülen bu cami, Mali İmparatorluğu’nun görkemiyle bağlantılıdır. Ancak günümüze gelen orijinal yapının büyük bir kısmı yok olmuştur. Bugünkü hali, 1907 yılında gerçekleştirilen yenilemenin bir sonucudur. Peki, bu camiyi bu kadar özel kılan unsurlar nelerdir?
Tamamen kerpiçten inşa edilmiş olması – yani doğal bir yapı! Özgün palmiye çubukları (Toronlar) – duvarların dışına taşan bu çubuklar, hem estetik hem de her yıl yapılan sıva yenilemelerinde işlevsel bir iskele görevi görüyor!
Modernleşmeye karşı direnen Djenné halkı, camiye elektrik ve modern tesisat eklemeyi reddediyor! Bu durum, onu orijinal yapısına sadık kalan nadir eserlerden biri haline getiriyor. Her yıl binlerce insan bu eşsiz yapıyı görmek için Djenné’ye akın ediyor. Belki bir gün siz de bu mimari harikayı keşfedersiniz!
2. Barışın Leydisi Bazilikası
Şimdi yönümüzü biraz kuzeye, Fildişi Sahili’nin Yamoussoukro şehrine çeviriyoruz. Karşımızda, Guinness Dünya Rekorları’na göre dünyanın en büyük kilisesi: Barışın Leydisi Bazilikası!
Bu devasa yapı, görenleri büyüleyen ihtişamıyla Vatikan’ın simgesi Aziz Petrus Bazilikası’ndan bile daha büyük bir kubbeye sahip! İnşaatına 1985’te başlanmış ve 1990’da tamamlanmıştır. Papa II. Jean Paul tarafından kutsanmış, ancak bu kabul bir şartla gerçekleşmiştir: yakınında bir hastane inşa edilmelidir! Burası 31.000 metrekarelik bir alanı kaplıyor, yani neredeyse 6 futbol sahası büyüklüğünde! Rönesans ve Barok mimarisinden esinlenen yapı, Avrupa’nın büyüsünü Afrika’ya taşımaktadır. Fildişi Sahili ekonomik kriz içindeyken gerçekleştirilen 600 milyon dolarlık yatırım, doğal olarak büyük tartışmalara yol açtı. Muhteşem ancak bir o kadar da tartışmalı olan bu yapı, büyüklüğü ve tasarımıyla kesinlikle görülmeye değer!
3. “Calabash” Stadyumu
Futbol severler için mükemmel bir durakla devam edelim: Soccer City Stadyumu, diğer adıyla “Calabash”! 2010 FIFA Dünya Kupası’na ev sahipliği yapan bu stadyum, sadece bir spor sahası değil; aynı zamanda bir kültür simgesi. Güney Afrika’nın en büyük stadyumu ve ülkenin futbol tarihindeki en önemli olayların sahnesi. 94,736 kişilik kapasitesi ile dünyanın en büyük futbol stadyumlarından biridir!
Geleneksel bir Afrika çömleğini andıran yapının adı da buradan gelmektedir. Stadyumun dış cephesi toprak tonları ile süslenmiş, alt kısımda yer alan ışıklandırmalar ise ateşte pişen bir çömlek görünümü yaratmaktadır. Futbol dışında konserler, mitingler ve etkinlikler için de kullanılmaktadır. Michael Jackson’dan Beyoncé’ye kadar pek çok dünya starı burada sahne aldı! Afrika kıtasındaki mimari harikalar yazımıza devam ediyoruz.
İlginizi çekebilir:
Modern Mimarinin En Güzel Örnekleri Arasında Gösterilen 10 Bina
4. Giza Piramitleri
Giza Piramitleri M.Ö. 2500 civarında inşa edilmiş, yani 4500 yıldır ayaktalar! Büyük Piramit’in yüksekliği 146 metre (şu an 138 metre). Evet, zamanla biraz “kısalmış” olsa da hâlâ muazzam! 2.3 milyon taş bloktan oluşan bu yapı, toplamda 6 milyon ton ağırlığa sahip, bu da 12 Burj Khalifa’ya denk geliyor! Helenistik dönemde “Dünyanın Yedi Harikası” listesine giren tek yapı olan Giza Piramitleri, diğer harikalar yok olurken halen dimdik ayaktadır! Piramitlerin inşasının nasıl yapıldığı hâlâ bir gizem. “Uzaylılar mı yaptı?” gibi tartışmaları bir kenara bırakırsak, yapımında on binlerce işçinin çalıştığı ve blokların özel tekniklerle taşındığı düşünülmektedir.
5. Zeitz Afrika Çağdaş Sanat Müzesi
Bir müze düşünün… ama alışılmışın dışında! Eski bir tahıl ambarı alınıyor, içi oyuluyor ve ortaya inanılmaz bir sanat mabedi çıkıyor! İşte karşınızda Zeitz Afrika Çağdaş Sanat Müzesi!
Bu binaya dışarıdan baktığınızda, brutalist (yani sert, beton ağırlıklı) bir yapı görüyorsunuz. Ancak içeri girdiğinizde, adeta bir bilim kurgu filminin içindeymiş gibi hissetmeniz an meselesi. Dev silolar o kadar ustaca oyulmuş ki içeride dolaşırken kendinizi bir sanat yapıtının içinde gibi hissediyorsunuz. Üstelik cam tavan sayesinde gün ışığı oymaların içine süzülüyor ve her detayı gözler önüne seriyor.
İlk olarak 1921-1924 yılları arasındaki tahıl ambarları, 2014 yılında ünlü mimar Thomas Heatherwick tarafından yeniden tasarlanmıştır. Şimdi? Sanat ve mimarinin kusursuz birleşimini keşfetmek isteyen herkes buraya akın ediyor!
6. PSPF Ticaret Merkezi
Tanzanya’nın modern yüzünü görmek ister misiniz? O zaman PSPF Ticaret Merkezi’ne göz atmalısınız! 35 katlı ve yaklaşık 153 metre yüksekliğindeki bu ikiz kuleler, adeta “Gelecek burada!” diye haykırıyor.
İçerisinde hem ofisler hem de konutlar bulunduran bu kuleler, Dar es Salaam’ın siluetini tamamen değiştiriyor. Al Hatmy Design & Engineering tarafından inşa edilen yapılar, cam, beton ve çelik ile postmodern bir tasarımla tamamlandı. En etkileyici kısmı? Şehrin her yerinden görülebiliyor olması!
İlginizi çekebilir:
Bulunduğu Toplumun Ruhunu Yansıtan Dünyanın Dört Bir Yanından 15 Geleneksel Ev
7. Iconic Tower
Mısır denilince aklınıza piramitler mi geliyor? O zaman Iconic Tower sizi şaşırtacak! 396 metre yüksekliğiyle Afrika’nın en uzun binası olan bu kule, modern tasarımına geçmişten izler katıyor.
Firavun dikilitaşlarını andıran bu yapı, Amun’un tacını simgeleyen cam dış cepheyle taçlandırılmış. “Modern ama tarihi dokunuşlar da olsun” diyen mimarların harikalarından biri olarak, Mısır’ın yeni idari başkentinde yükseliyor.
Tabii ki bu kadar dev bir yapı, herkes tarafından olumlu karşılanmıyor. Bazı insanlar bu projeyi lüks ama gereksiz bir harcama olarak değerlendiriyor. Ama mimari ihtişamı göz ardı etmek? İmkânsız!
8. Şehitler Salonu
Burkina Faso denince aklınıza gelen ilk şey ne olabilir? Belki de Şehitler Salonu değil! Ama bu yapı, kesinlikle dünyadaki en eşsiz anıtlardan biri.
Thomas Sankara, bu yapıyı 1987’de hayal etti; ancak trajik bir suikasta uğradığı için inşaatına tam 15 yıl sonra başlanabildi. Sonuç? Afrika esintileri taşıyan retro-fütüristik bir dev!
Kırık beyaz, yeşil ve altın renkleriyle Afrika kültürüne bir selam duran bu yapı, Eyfel Kulesi’ne benzetilse de demir yerine betondan inşa edilmiştir. Etrafındaki boş araziler nedeniyle, yalnız bir dev gibi yükseliyor.
9. Hikma Kompleksi
Afrika kıtasındaki mimari harikalar yazımızı sonlandırırken, Nijer’de bulunan bu yapı ne bir gökdelen ne de bir sanat müzesidir… Ancak mimari anlamda gerçekten bir başyapıttır! Hikma Kompleksi, modern tasarımın geleneksel mimariyle nasıl mükemmel şekilde bütünleşebileceğinin en iyi örneklerinden biridir.
Geleneksel sıkıştırılmış toprak tuğlaları kullanılarak inşa edilmiştir! Modern ama sade çizgilerle! Eski bir yapıyı geleceğe taşır gibi! Sonuç? Hem dini hem de laik kullanıma uygun, etkileyici bir kompleks!
Kaynak: 1
