Hindistan’ın kuzeydoğusunda, yemyeşil dağların arasında gizlenen Ziro Vadisi’nde yaşayan Apatani topluluğu, göz alıcı dövmeleri ve benzersiz tarım teknikleriyle dünyaya adını duyurmuş bir halktır. Tarih boyunca geliştirdikleri gelenekler ve doğayla olan uyumları, onları Doğu Himalayalar’ın en ilginç kabilelerinden biri haline getiriyor. Günümüzde sayıları yaklaşık 60,000 olan Apataniler, köklü geçmişleriyle modern dünyanın etkisi altında bile kültürlerini yaşatmayı başarıyor. Peki, bu ilginç Apatani halkının gelenekleri nelerdir?
Apatani kadınlarının yüzlerindeki dövmeler ve burun tıkaçları bir savunma mekanizması
Apatani kadınlarının yüzlerine kazınan koyu dövmeler, ilk bakışta estetik bir seçim gibi görünse de köklü bir hikayenin sonucudur. Yüzyıllar önce güzellikleriyle tanınan Apatani kadınları, komşu kabilelerin saldırılarında kaçırılıyordu. Bu durumu önlemek için köyün liderleri ilginç bir çözüm geliştirdi: Her kadına büyük burun tıkaçları takıldı ve yüzlerine dövmeler yapıldı. Genellikle ergenlik döneminde gerçekleştirilen bu uygulama, kız çocuklarının yetişkinliğe geçişinin de bir sembolüydü.
Zamanla bu gelenek sadece bir güvenlik önlemi olmaktan çıkıp Apatani kimliğinin ayrılmaz bir parçası haline geldi ve hatta güzellik standartları arasına girdi. Ancak, 1970’lerde hükümet, burun tıkaçlarını ve yüz dövmesi uygulamalarını yasakladı. Günümüzde sadece yaşlı kadınların yüzlerinde bu kültürel izleri görmek mümkündür. Onlar, kabile tarihinin canlı tanıkları ve unutulmaya yüz tutmuş bir geleneğin sessiz taşıyıcılarıdır.
İlginizi çekebilir:
Mokomokai: Yeni Zelanda’daki Maori Halkına Ait Kafa Mumyalarının Rahatsız Edici Hikayesi
Apatani halkının tarıma bakış açısı da oldukça ilginç
Ziro Vadisi, UNESCO tarafından potansiyel bir Dünya Mirası Alanı olarak değerlendiriliyor; çünkü burada hayvan ya da makine kullanılmadan gerçekleştirilen olağanüstü verimlilikte bir tarım sistemi var. Apataniler, pirinç tarlalarını balık yetiştiriciliğiyle birleştiren yöntemleri ile doğayla mükemmel bir iş birliği içinde çalışıyor. Bu sürdürülebilir teknik, toprakların korunmasını sağlıyor ve gıda güvenliğini destekliyor.
Kabile, nesiller boyu aktarılan bilgileri yazılı kaynaklardan değil, sözlü geleneklerden öğrenmiştir. Atalarının deneyimlerini hikayeler ve efsaneler aracılığıyla hafızalarında saklayan Apataniler, bu bilgiyi bir tür yaşayan ansiklopedi gibi kuşaktan kuşağa aktarıyor. Modern hayatın etkisi artsa da tarım konusundaki bu geleneksel bilgeliği korumak için çaba gösteriyorlar.
Apatani kültürünün zenginliğini anlamak için inançlarına bakmak gerekiyor. Çoğu Apatani, Danyi-Piilo adını verdikleri inanç sistemine bağlıdır
Güneş’e Ayo Danyii, Ay’a ise Atoh Piilo diyerek dua ediyorlar. Onlara göre hayatın düzeni bu iki gök cismi ile yakından ilişkilidir. Ayrıca halkın efsanevi kurucusu olarak kabul edilen Abotani, mitolojilerinin merkezindedir.
Kötü bir olay yaşandığında bunun belirli ruhların etkisiyle olduğuna inanılır. Bu ruhları yatıştırmak için tavuk, inek ya da diğer evcil hayvanların kurban edildiği ritüeller düzenlenir. Her yıl mart ayında dostluk ve refahı kutlamak için düzenlenen Myoko Festivali ve temmuz ayında tarımın bereketi için yapılan Dree Festivali, kabile yaşamının en canlı anlarını oluşturur. Son yıllarda Hristiyanlığın etkisi artmış olsa da Apatani halkı bu eski ritüellerden tamamen vazgeçmiş değildir.
İlginizi çekebilir:
Bir Gecede Sırra Kadem Bastılar! 1930 Yılında Aniden Ortadan Kaybolan Anjikuni Halkının Gizemi
Apataniler sadece tarım ve inanç sistemleri ile değil, aynı zamanda el sanatlarıyla da dikkat çekiyorlar
Apatani halkı, bambu ve baston işçiliğinde oldukça yetkindir; köylerde hâlâ geleneksel tezgâhlarda üretilen kumaşları görmek mümkündür. Her evin duvarlarını süsleyen bu el sanatları, yalnızca günlük yaşamın değil, aynı zamanda kültürel kimliğin de bir yansımasıdır.
Ayrıca köy konseyleri olan bulyan, toplumsal düzenin sağlanmasında önemli bir rol oynar. Bu konseylerde alınan kararlar, köy yaşamını şekillendirir ve geleneklerin korunmasına katkıda bulunur. Renkli festivaller, şamanistik ritüeller ve sosyal yaşamın canlılığı, Ziro Vadisi’ni adeta yaşayan bir kültür sahnesine dönüştürüyor. Doğa ve insan arasındaki uyum, Apatanilerin kültürel dokusunu oluşturan en kritik unsur olmaya devam ediyor.
Günümüzde birçok Apatani genci, köylerinden ayrılarak Hindistan’ın farklı şehirlerinde profesyonel meslekler edinmeyi tercih ediyor
Ancak, ne kadar uzaklaşsalar da, bayram ve festival dönemlerinde köylerine dönerek geleneksel yaşam biçimlerini yeniden benimsemektedirler. Bu durum, modern yaşam ile köklü kültürün nasıl bir denge içinde var olabileceğinin güzel bir örneğidir.
Yaklaşık 1,000 Apatani’nin Hristiyanlığı benimsemiş olması, topluluk içinde zaman zaman sosyal tartışmalara neden olmaktadır. Daha ortodoks olanlar, bu yeni inancı benimseyenleri mesafeli bir şekilde değerlendirirken, tüm farklılıklara rağmen Apataniler, kültürel miraslarını ve doğayla olan bağlarını geleceğe taşımakta kararlıdırlar.
Kaynak: 1
